Հայ եկեղեցին իրականությունից դուրս,մակաբույծ մի սուբյեկտ է. Հատված

by

Արա Հարությունյան

religions.am

Հայ եկեղեցին բազմաստիճան, հիերարխիկ կառույց է՝ շարքային հավատացյալից մինչև Կաթողիկոսը և իր կառուցվածքային տեսքով իսկ հետևորդին ներշնչում է ազատությանը հակադիր գաղափարներ՝ գերիշխանություն և ենթակայություն:

Հայաստանի անկախության պայմաններում, կարծում եմ, որ այն մեծապես հակահանրային և   հակազգային դեր է կատարում:
Հայ եկեղեցին անկախության առաջին իսկ օրվանից  պետք է  փորձեր իր քարոզներով կերտել անկախությանը  պատրաստ  մարդուն:  Փոխարենը, ի դեմս Հայ եկեղեցու մենք տեսանք իշխանական  կցորդի, անդեմ, դոգմատիկ, զսպող, սաստող մի  կառույցի, որը սերտ հարաբերությունների մեջ է պետական կառույցների հետ, կամ անգամ ընկալվում է որպես զուգահեռ իշխանություն՝ հավատացյալների և ոչ հավատացյալների վրա:

Չունենալով ներքին մրցակիցներ,  Հայ Առաքելական եկեղեցին աներկբայորեն հարգված է եղել յուրաքանչյուր հայի կողմից որպես իր միակ հոգևոր ապավենը:

Հայ եկեղեցին ոչ մի ջանք չի թափում հասկանալու իրեն նվիրվածներին: Այն մարդկանցից կտրված մի կառույց է, որին թվում է, թե իր անելիքն ընդամենը ժառանգված դիրքերը պահպանելն ու բազմապատկելն է, և որևէ պարտավորություն չունի հայի նկատմամբ:
Իմ համոզմամբ, հայկական պետականության ներկա անփառունակ վիճակի հիմնական պատասխանատուներից մեկն էլ Հայ եկեղեցին է:
Հայաստանում ինչ արժեքներ է բերում Հայ եկեղեցին, ես կասեի, որ  բերում է հակաարժեքներ:

Քաղաքական ու հանրային ինքնուրույնության ու ազատության հարցը շատ  ավելի լայն փիլիսոփայություն ու տեսադաշտ է պահանջում, քան  եկեղեցին կարող է ունենալ, կամ ապահովել: Մյուս կողմից էլ, ոչ մի  ինքնաբավ կառույց իր ներսում չունի ցանկությունը, կամ  պոտենցիալը վերափոխվելու համար: Այն շարունակում իր նախկին կեցվածքն ու գործառույթները, քանի չի զգում  իր գոյության վտանգը:
Որպես կանոն, ռեֆորմի  պահանջը գալիս է դրսից և ստիպում, պարտադրում է  հաշվի նստել նոր իրավիճակի հետ.  կամ  վերափոխվել ու հարատևել,  կամ էլ պարտվել ու հեռանալ ասպարեզից:  Այս տրամաբանության շրջանակներում, եկեղեցու բարեփոխումն ինքնին պետք է պարտադրվի դրսից, հանրության ու հենց  հավատացյալների կողմից,  որպես քաղաքականին ստորադաս, ածանացյալ պրոցես:

Իմ իմացածով, Հայ  եկեղեցին երբևէ դեմ չի առել  լինել-չլինելու խնդրին, որովհետև կարողացել է  մշուշոտ դոգմատներով նենգափոխել հարցերը և իրեն դուրս դնել պետական -հանրային   պարտությունների պատասխանատվությունից  և դա էլ մշտապես արվել է,  չարաշահելով պատմական դժբախտությունները՝ թե իբր հայոց պետականությունը պարտվել է, բայց եկեղեցին՝ երբեք: Իրականությունը մի քիչ այլ է: Իմ կարծիքով Հայ եկեղեցին չի էլ մասնակցել մարտահրավերներին, որ պարտվի: Այն մշտապես դիսոցված է եղել ազգային -պետականից և հոգ է տարել միայն  իր խնդրիների մասին: Եվ  մեծապես, հենց դրա համար էլ հանդուրժվել է օտարների կողմից:

Ներկայումս էլ, հայ եկեղեցին ու նրա սպասավորները նույնիսկ քննարկման շրջանակներում, որևէ կերպ ներգրավված չեն հայաստանյան քաղաքական ու հանրային  հրատապ, կենսական հարցերին: Հայ եկեղեցին իրականությունից դուրս, ինքնամփոփ ու շատ առումներով մակաբույծ մի սուբյեկտ է, որը համագործակցում է պետականությունը վայրընթացի տանող օլիգարխիայի ու քրեականի հետ:

Թողնել պատասխան

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Փոխել )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Փոխել )

Connecting to %s


%d bloggers like this: